W brytyjskim systemie ochrony zdrowia i farmacji szczególnie wyróżnia się otwartość państwa na współpracę, dynamika działań oraz wykorzystanie danych jako podstawy podejmowania decyzji.
Poniżej przedstawiam kluczowe elementy, które zaskoczyły i zainspirowały:
1. Proaktywne podejście państwa do rozwiązywania problemów społecznych
- Państwo jako inicjator działań: Gdy pojawia się konkretny problem społeczny, np. nadużywanie leków, wzrost zachorowań na choroby przewlekłe czy potrzeba poprawy zdrowia publicznego, instytucje państwowe, takie jak NHS, raportują go i poszukują rozwiązań.
- Zaproszenie do współpracy: Państwo otwarcie zachęca farmaceutów, naukowców i inne podmioty do zgłaszania rozwiązań. Wszelkie propozycje muszą być jednak oparte na danych i solidnych dowodach naukowych.
2. Otwartość na wdrażanie innowacji
- Jeśli ktoś przychodzi z przemyślanym rozwiązaniem problemu, państwo reaguje dynamicznie, szybko przechodząc do testów pilotażowych i ewentualnego wdrożenia na większą skalę.
- Proces decyzyjny oparty na danych: Rozwiązania są oceniane przez pryzmat efektywności, dzięki czemu minimalizuje się ryzyko nietrafionych inwestycji.
3. Pilotażowe podejście do nowych usług
- Wprowadzanie innowacji zaczyna się od testów w niewielkiej skali, np. w jednej aptece lub grupie aptek. Pilotaż pozwala ocenić, czy dane rozwiązanie działa w praktyce i odpowiada na lokalne potrzeby.
- Jeśli wyniki pilotażu są pozytywne, następuje skalowanie na poziom krajowy. To podejście gwarantuje spójność, jednocześnie uwzględniając lokalne różnice.
4. Farmaceuci jako kluczowy element systemu zdrowotnego
- Rozwiązania problemów w aptece i poza nią: Farmaceuci wspierają system ochrony zdrowia zarówno przez świadczenie usług w aptekach, jak i przez udział w programach ogólnokrajowych, takich jak „Pharmacy First". Dzięki temu mogą pomagać odciążając lekarzy i skracając czas dostępu do opieki.
- Wpływ na ograniczanie recept: Dzięki zwiększeniu liczby konsultacji farmaceutycznych zmniejsza się liczba wypisywanych recept, np. na antybiotyki, co przeciwdziała ich nadużywaniu i wspiera zdrowie publiczne.
5. Struktura zarządzania farmacją
- W Wielkiej Brytanii istnieje Minister ds. Farmacji, który raportuje bezpośrednio do Sekretarza Stanu w gabinecie Premiera. To pokazuje, że farmacja jest traktowana jako integralna część systemu ochrony zdrowia.
- Oprócz tego są również Ministrowie odpowiedzialni za szpitale oraz zdrowie publiczne. Struktura ta wspiera podejmowanie decyzji opartych na danych i ułatwia wdrażanie rozwiązań na poziomie krajowym.
- Ważną rolę odgrywa także inspekcja, która dba o zgodność działań z obowiązującymi regulacjami.
6. Darmowe usługi i przystępne leki
- Programy, takie jak Pharmacy First, umożliwiają pacjentom uzyskanie darmowych konsultacji w aptece, co znacząco odciąża system podstawowej opieki zdrowotnej.
- Koszt podstawowych leków OTC, np. Ibuprofen Fast (10 kapsułek) wynosi 3,60 funta, co świadczy o przystępności cenowej i łatwym dostępie do podstawowych terapii.
7. Działania społeczne i prewencyjne
- Akcje lokalne: Przykładem są kampanie edukacyjne skierowane do dzieci, takie jak mycie zębów, które promują zdrowe nawyki już od najmłodszych lat.
- Kampanie społeczne: NHS prowadzi szeroko zakrojone działania, np. kampanie antyalkoholowe, angażując farmaceutów w edukację społeczną.
Wnioski i inspiracje
Brytyjski system farmaceutyczny można opisać jako:
- Dynamiczny i elastyczny: Rozwiązania są szybko wdrażane dzięki pilotażom i podejściu opartemu na danych.
- Skupiony na współpracy: Państwo traktuje farmację jako kluczowy element ochrony zdrowia i otwarcie współpracuje z sektorem farmaceutycznym.
- Prewencyjny i prospołeczny: Usługi w aptekach, kampanie edukacyjne i programy takie jak „Pharmacy First" odciążają lekarzy i zwiększają dostępność opieki zdrowotnej.
- Innowacyjny w podejściu do problemów: Problemy są najpierw identyfikowane, a następnie rozwiązywane przez innowacje na małą skalę, które później są rozszerzane na cały kraj.