W Polsce, aby zostać farmaceutą, należy ukończyć szkołę średnią i zdać maturę z wynikiem, który zagwarantuje dostanie się na studia wyższe na kierunku farmacja. Studia farmaceutyczne trwają 5,5 roku (ostatnie pół roku poświęcone jest na praktykę zawodową w aptece – szpitalnej lub ogólnodostępnej).

Po pozytywnie zaliczonej praktyce zawodowej absolwent otrzymuje PWZ (prawo wykonywania zawodu). Co jednak z osobami, które ukończyły studia za granicą (w szczególności poza obszarem Unii Europejskiej) i chciałyby pracować w Polsce? Tutaj sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana.

Ostatnimi czasy pojawia się coraz więcej pytań o możliwość pracy od osób, które ukończyły studia farmaceutyczne na Ukrainie, Białorusi lub w Rosji. Polska nie posiada jeszcze jasnych wytycznych na ten temat.

Naczelna Izba Aptekarska wystosowała komunikat na stronie, w którym można przeczytać, że nostryfikacją dyplomu farmaceuty zajmują się Wydziały Farmaceutyczne Uczelni Wyższych w Polsce. Oznacza to, że każda Uczelnia Medyczna i każdy Wydział Farmaceutyczny posiada własne rozporządzenia i kroki odnośnie nostryfikacji dyplomu. Po przejściu przez wszystkie te etapy i otrzymaniu pozytywnej decyzji ze strony uczelni, należy skierować się do Naczelnej Rady Aptekarskiej, w celu wyznaczenia terminu egzaminu ze znajomości języka polskiego w mowie i piśmie. Dopiero po pomyślnym zdaniu egzaminu, Okręgowa Rada Aptekarska wydaje prawo wykonywania zawodu.

Przykładowo, na Wydziale Farmaceutycznym Collegium Medicum UMK w Toruniu czy Uniwersytetu Medycznego w Lublinie należy złożyć wymienione niżej dokumenty:

  • wniosek o wszczęcie postępowania nostryfikacyjnego,
  • kopię dyplomu farmaceuty uzyskanego za granicą i oryginał tego dyplomu do wglądu,
  • kopię świadectwa szkolnego lub świadectwa dojrzałości, które stanowiły podstawę do przyjęcia na studia farmaceutyczne,
  • życiorys w języku polskim,
  • oświadczenie kandydata, że posiadany dyplom nie był wcześniej przedmiotem procedury nostryfikacyjnej prowadzonej przez inną polską uczelnię,
  • obszerne streszczenie pracy dyplomowej w języku polskim,
  • legalizację dyplomu przez Konsula Rzeczpospolitej Polskiej urzędującego w państwie, w którym został uzyskany dyplom,
  • dokumenty stwierdzające przebieg studiów, w szczególności indeks, arkusze ocen, suplement do dyplomu, pracę dyplomową,
  • tłumaczenia na język polski przedłożonych dokumentów.

 

W przypadku stwierdzenia różnic w programie lub czasie trwania studiów, Rada Wydziału może podjąć uchwałę o konieczności uzupełnienia przez kandydata zauważonych braków w formie:

  • zdania brakujących egzaminów,
  • zrealizowania pracy magisterskiej,
  • odbycia 6 miesięcznej praktyki w aptece jako integralnej części studiów.

 

Problematyczne wydaje się to, iż reguły ubiegania się o nostryfikację dyplomu nie są identyczne w całym kraju.

Zupełnie inaczej wygląda to w krajach zachodnich, np. w Wielkiej Brytanii. Tam procedury ustalone są w sposób przejrzysty. Wytyczne różnią się od siebie w zależności od tego, czy farmaceuta ukończył studia w kraju należącym do EEA (Europejski Obszar Gospodarczy, ang. European Economic Area), czy też w kraju, który znajduje się poza tym obszarem.

Jeśli chodzi o absolwentów państw wyłączonych z EEA, to można wyróżnić cztery najważniejsze etapy ubiegania się o pozwolenie wykonywania zawodu:

  • ukończenie kursu OSPAP (ang. Overseas Pharmacists Assessment Programme);
  • udowodnienie znajomości języka angielskiego na wysokim poziomie, poprzez:
    • zdanie w niedawnym czasie egzaminu językowego, który poświadczy umiejętności językowe w mowie
      i piśmie (egzamin IELTS wersja Academic, z wynikiem co najmniej 7/9 punktów z każdej części testu – co oznacza umiejętności na poziomie C1)
    • LUB zdobycie w niedawnym czasie kwalifikacji farmaceutycznych (nauczanie i egzaminowanie w języku angielskim) w kraju angielskojęzycznym innym niż UK (np. Irlandia, Nowa Zelandia, Australia, USA)
    • LUB praktykowanie w niedawnym czasie zawodu farmaceuty lub technika farmaceutycznego w angielskojęzycznym kraju (przez min. 2 lata);
  • odbycie 52-tygodniowej praktyki zawodowej;
  • zaliczenie egzaminu końcowego podczas rejestracji w GPhC (ang. General Pharmaceutical Council – odpowiednik Naczelnej Izby Aptekarskiej).

 

Kurs OSPAP to nic innego jak program doskonalenia umiejętności na jednej z uczelni wyższych. Trwa on rok. Obejmuje zaliczenie konkretnych, wymaganych modułów, wyrównujących różnice w programie nauczania. Kurs należy zakończyć z oceną pozytywną. Następnie należy znaleźć miejsce do odbycia stażu (52-tygodniowej praktyki). Taki staż zazwyczaj jest płatny. Po ukończeniu stażu, należy przystąpić do egzaminów końcowych, które potwierdzą kwalifikacje zawodowe. Po pozytywnym zaliczeniu egzaminu, można wnioskować o rejestrację w GPhC. Należy pamiętać o tym, by zrobić to w ciągu czterech lat od rozpoczęcia kursu OSPAP.

W lutym Związek Zawodowy Pracowników Farmacji przedstawił swoją propozycję wytycznych odnośnie nostryfikacji, które obejmują:

  • ukończenie programu oceny zagranicznych farmaceutów (przez uczelnię wyższą),
  • 26-tygodniowe szkolenie poprzedzające rejestrację, które musi się odbyć w polskiej aptece i być zaliczone w stopniu satysfakcjonującym,
  • ocenę rejestracji przez samorząd aptekarski z wynikiem pozytywnym.

 

Na ten moment kwestia nostryfikacji dyplomów podejmowana jest również podczas procedowania ustawy o zawodzie farmaceuty. Mamy nadzieję, że wytyczne, które powstaną, będą jasne, jednolite i umożliwią naszym wschodnim sąsiadom pracę w Polsce.